Czy można pływać w soczewkach kontaktowych?

Pytanie o to, czy można pływać w soczewkach kontaktowych, zadaje sobie wielu użytkowników tej formy korekcji wzroku. Nowoczesne soczewki produkowane są z przepuszczających tlen materiałów, które doskonale dopasowują się do oka i są niezwykle wygodne. Równocześnie są one niestety bardzo podatne na negatywny wpływ środowiska wodnego. Do czyszczenia i przechowywania soczewek kontaktowych należy wykorzystywać specjalnie do tego przeznaczony płyn pielęgnacyjny. Pod żadnym pozorem nie należy ich zanurzać w wodzie z kranu, gdyż mogą nie tylko utracić swoje właściwości, lecz także zostać zainfekowane drobnoustrojami zagrażającymi zdrowiu gałek ocznych. 

Czy w soczewkach kontaktowych można pływać?

Soczewki kontaktowe stanowią doskonałe rozwiązanie dla osób posiadających wadę wzroku, które nie chcą rezygnować z prowadzenia aktywnego trybu życia i zależy im na możliwości komfortowego uprawiania różnorodnych sportów. Problem pojawia się jednak w wypadku pływania i innych dyscyplin wodnych. Zgodnie z wytycznymi FDA, czyli Agencji ds. Żywności i Leków, soczewki kontaktowe nie powinny mieć styczności z wodą, bez względu na to, z jakiego źródła pochodzi. Każda osoba stosująca tę formę korekty wzroku musi zadbać o to, by nie wystawiać soczewek na działanie wody z kranu, jeziora, morza czy też basenu, ani nawet wody mineralnej. Jest to spowodowane faktem, iż soczewki kontaktowe chłoną wszelkie zawarte w wodzie niekorzystne i potencjalnie niebezpieczne dla ludzkiego organizmu mikroorganizmy, które po przedostaniu się do oka stwarzają duże ryzyko wystąpienia stanu zapalnego. 

Soczewki a basen

Czy w soczewkach można pływać w basenie? Z uwagi na fakt, iż nie powinny mieć one bezpośredniego kontaktu z wodą, pływanie w soczewkach nie jest wskazane. Osoby z wadą wzroku, które chcą korzystać z basenu, powinny zdecydować się na zakup specjalnych okularków pływackich ze szkłami korekcyjnymi. W sytuacji, gdy nie dysponują one tym akcesorium i mimo przeciwwskazań są zdecydowane pływać w soczewkach, warto, by posiadały, chociaż podstawowe okulary do pływania, które dokładnie przylegają do twarzy i hamują dopływ wody do oczu. Wskazane jest również, by soczewki na basen były jednorazowe – po kąpieli w basenie można soczewkę zdjąć i wyrzucić, bez martwienia się o jej wysuszenie lub zanieczyszczenie. 

Przeczytaj także: Okulista czy optometrysta - kogo wybrać?

Dlaczego nie warto korzystać z soczewek podczas pływania?

Soczewki na basenie, a także na każdym innym zbiorniku wodnym, nie są dobrym pomysłem. Na skutek kontaktu z wodą soczewka kontaktowa może zmienić swoje właściwości. Często zdarza się, że staje się sztywna, wykrzywia się i zaczyna nazbyt mocno, a przy tym niejednorodnie, przylegać do powierzchni rogówki. Sprawia to, iż niezwykle trudno ją bezpiecznie usunąć, nie powodując przy tym uszkodzenia nabłonka rogówki. Pływanie w soczewkach prowadzi również do osadzania się na ich powierzchni bakterii, wirusów i innych mikroorganizmów, które następnie namnażają się w przestrzeni między soczewką a rogówką, gdzie panują doskonałe warunki do inkubacji. Skutkuje to owrzodzeniem lub zakażeniem gałki ocznej, któremu towarzyszą następujące objawy: 

• podrażnienie oczu,
• uczucie ciała obcego w oku,
• zaczerwienienie powierzchni gałki ocznej, 
• zamglone widzenie,
• łzawienie,
• nadwrażliwość na światło.

Szczególnie groźne jest zakażenie gałki ocznej pochodzącą z rodziny pełzaków amebą znaną jako Acanthamoeba, która wywołuje charakteryzujące się ciężkim przebiegiem i trudne w leczeniu zapalenie rogówki, w wielu wypadkach prowadzące nawet do całkowitej utraty widzenia. Innymi mikroorganizmami, jakimi można się zarazić podczas pływania w soczewkach, są gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) oraz pałeczki ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa). Gałki oczne podrażnić mogą także obecne w wodzie minerały, cząsteczki metali oraz chlor. W ciężkich przypadkach na skutek zakażenia dochodzi do perforacji rogówki, utraty zdolności widzenia, a niekiedy także całej gałki ocznej. Nawet najłagodniejsza forma zapalenia rogówki może w ich następstwie pozostawić blizny, które znajdują się w polu widzenia i obniżają ostrość wzroku. Skutkiem ubocznym jest często rozwinięcie się silnego astygmatyzmu. 

Co zrobić, gdy soczewki kontaktowe zetkną się z wodą?

Postępowanie w następstwie zetknięcia się szkieł kontaktowych z wodą, czy to na skutek pływania w soczewkach, czy też innego incydentu, zależy od rodzaju stosowanych szkieł. Soczewki jednodniowe jednorazowego użytku bezpośrednio po wyjściu z wody muszą być zdjęte i wyrzucone. Soczewki wielokrotnego użytku, które zostały wystawione na działanie wody, muszą zostać zdjęte i zdezynfekowane płynem do ich pielęgnacji. W obu wypadkach oczy należy obficie przepłukać solą fizjologiczną.

Jak chronić soczewki przed wodą?

Soczewki na basenie, a także w jakiejkolwiek innej sytuacji stwarzającej ryzyko kontaminacji szkieł kontaktowych wodą, należy chronić, przestrzegając kilku podstawowych zasad. 

1. Zdejmować soczewki kontaktowe przed każdym kontaktem z wodą – pływaniem, uprawianiem innych sportów wodnych, a także prysznicem, kąpielą i zabiegami pielęgnacyjnymi twarzy. 
2. Myć i suszyć ręce przed dotykaniem soczewek kontaktowych. 
3. Zawsze płukać soczewki kontaktowe i pojemnik na nie przy pomocy specjalnego płynu do pielęgnacji rekomendowanego przez lekarza okulistę lub optometrystę. 
4. Regularnie wymieniać pojemniki do przechowywania soczewek zgodnie z instrukcją dołączoną do płynu do soczewek. 

Płyn do soczewek kontaktowych 

W celu zapewnienia właściwej ochrony soczewek konieczne jest stosowanie odpowiedniego płynu pielęgnacyjnego. Na rynku dostępne są obecnie dwa rodzaje płynów do soczewek: 

• płyny wielofunkcyjne, które nawilżają, oczyszczają, odkażają i usuwają osady białkowe,
• płyny oksydacyjne, w których składzie znajduje się nadtlenek wodoru, wchodzący w reakcję chemiczną z umieszczonym w pojemniczku na soczewki katalizatorem w postaci metalowej płytki, na skutek której dochodzi do dokładnego oczyszczenia i dezynfekcji soczewki.  

W razie braku płynu do soczewek można ewentualnie wykorzystać do ich przechowywania sterylną sól fizjologiczną. Należy jednak przy tym pamiętać, by nie używać jej do czyszczenia soczewek. Sól fizjologiczna bowiem, choć jest w stanie utrzymać odpowiedni poziom wilgotności szkieł kontaktowych, nie nadaje się do usuwania zgromadzonych na ich powierzchni zanieczyszczeń oraz osadów. 

Przeczytaj także: Od ilu lat można nosić soczewki?

Soczewki kontaktowe a woda z kranu 

Jak już wspomniano, soczewki kontaktowe należy chronić przed kontaktem z wodą niezależnie od jej źródła. Oznacza to także wodę z kranu, która może zawierać amebę będącą bezpośrednią przyczyną niebezpiecznej infekcji oczu znanej jako acanthamoeba keratitis. Z tego względu soczewki należy bezwzględnie zdejmować przed pójściem pod prysznic, wejściem do wanny lub choćby nawet przemyciem twarzy nad umywalką. Usuwanie szkieł kontaktowych z oczu przed podjęciem czynności toaletowych jest zalecane również w wypadku soczewek jednorazowych, pomimo tego, iż bezpośrednio po kąpieli można je wyrzucić. Woda z kranu, nawet po przegotowaniu, sprawia ponadto, że soczewki tracą swoje właściwości. 

Czy w soczewkach można pływać? Dla własnego bezpieczeństwa użytkownicy szkieł kontaktowych powinni powstrzymać się od wchodzenia do wody podczas ich noszenia, gdyż prowadzi to nie tylko do zniszczenia soczewek, lecz także niesie ze sobą poważne skutki zdrowotne.