Opadająca powieka, zwana także ptozą lub bleraroptozą, jest dolegliwością polegającą na nieprawidłowym położeniu górnej powieki wobec prawidłowo usytuowanej gałki ocznej. Osoby dotknięte tym zaburzeniem mają problemy z unoszeniem i opuszczaniem powiek, doświadczają zwężenia pola widzenia, zmniejszenia ostrości wzroku, łzawienia oczu oraz bólów karku i szyi spowodowanych wykonywaniem mimowolnych ruchów, służących poprawie kąta widzenia. Czasami dochodzi również do rozwinięcia się zeza. Kogo najczęściej dotyczy problem opadającej powieki? Jakie są jego przyczyny? W jaki sposób można pozbyć się opadającej powieki, by poprawić swój komfort życia?
Opadająca powieka – kogo dotyczy ten problem?
Z opadającą powieką zmaga się blisko milion Polaków, którzy ukończyli 55. rok życia. Problem ten dotyczy z reguły osób dorosłych, zdarza się jednak, że dolegliwość ta występuje również u dzieci.
Jakie są przyczyny opadania powiek?
Opadanie powiek ma najczęściej charakter nabyty. Może mieć wiele przyczyn. Należą do nich przede wszystkim:
- procesy starzenia, powodujące zmniejszenie ilości kolagenu w skórze i utratę siły oraz napięcia mięśnia dźwigacza powieki,
- częste mechaniczne pocieranie powiek,
- noszenie źle dobranych szkieł kontaktowych,
- uszkodzenie mięśni podnoszących powiekę podczas zakładania soczewek kontaktowych,
- urazy głowy,
- urazy oka,
- uszkodzenia podczas zabiegów w obrębie gałki ocznej,
- uszkodzenie nerwu okołoruchowego, współczulnego lub ośrodkowego układu nerwowego,
- wypadanie tkanki tłuszczowej oczodołu,
- występowanie naczyniaków, nerwiakowłókniaków i torbieli skórzastych,
- długotrwały stres,
- zmiany nowotworowe.
Opadająca powieka stanowi również objaw takich chorób, jak cukrzyca, dystrofia miotoniczna, zespół Hornera i różnorodne choroby neurodegeneracyjne. Zdarza się ponadto, że za jej występowanie odpowiedzialne są czynniki genetyczne. Powieka opadająca wrodzona wynika zazwyczaj z nieprawidłowej budowy mięśni powiek. Najczęściej występuje wtedy jednostronnie i daje się zaobserwować już we wczesnym dzieciństwie. Z początku objawia się łagodnie, może jednak ulec pogorszeniu, jeżeli nie zostanie wdrożone stosowne leczenie zapobiegawcze.
Metody leczenia, czyli jak pozbyć się opadającej powieki?
Metody korekty opadającej powieki zależą zarówno od przyczyny tego defektu, jak i jego zaawansowania. Jeśli u jego podstaw znajduje się jednostka chorobowa, taka jak miastenia, stan pacjenta ulegnie poprawie po wdrożeniu leczenia choroby podstawowej, a więc po aplikacji leków sterydowych i immunomodulujących. W pozostałych wypadkach konieczne jest wdrożenie innych metod terapeutycznych.
Stosowanie kremów nawilżających i ujędrniających
Do walki z opadającą powieką wykorzystywane są kremy silnie nawilżające i ujędrniające, dostosowane do wieku oraz kondycji skóry danej osoby. Ich nakładanie należy rozpocząć w wewnętrznym kąciku oka i stopniowo kierować się ku kącikowi zewnętrznemu. Aplikacji powinien towarzyszyć delikatny masaż skóry pod oczami, wykonywany opuszkami palców. Ułatwia on wchłanianie kosmetyku, pobudza pracę krwi i limfy oraz napięcie mięśni w tym obszarze. Przy codziennej aplikacji kremów nawilżających i ujędrniających zarówno rano, jak i wieczorem, można poprawić kondycję powiek i doprowadzić do ich uniesienia.
Unoszenie brwi przy użyciu nici rewitalizacyjno-liftingujących
Zabiegiem wykonywanym w celu pozbycia się opadającej powieki jest unoszenie brwi przy użyciu nici rewitalizacyjno-liftingujących, wykonanych z niezwykle nowoczesnego, bezpiecznego i rozpuszczalnego materiału zwanego polidioksanonem. Nici te umieszczane są w okolicach oczu, w naturalnych liniach napięcia skóry, i stymulują przyrost nowych włókien kolagenowych oraz wytwarzanie elastyny. W następstwie zabiegu skóra odzyskuje swoją prawidłową objętość i staje się bardziej jędrna. Skutkuje to podniesieniem się opadniętej powieki. Efekt uniesienia brwi przy użyciu nici rewitalizacyjno-liftingujących utrzymuje się zazwyczaj przez około rok.
Blefaroplastyka
Blefaroplastyka to najbardziej skuteczny sposób na pozbycie się opadającej powieki. Zabieg ten polega na usunięciu nadmiaru skóry powieki górnej. Może również obejmować częściowe usunięcie mięśni i przepuklin tłuszczowych oraz umieszczenie we właściwym położeniu wypadającego gruczołu łzowego. W trakcie zabiegu lekarz specjalista wycina wąski pasek skóry wraz z nadmiarem tkanki tłuszczowej i podnosi brzeg opadającej powieki do prawidłowego poziomu. Nacięcia wykonywane są w miejscu umożliwiającym ukrycie blizn w naturalnym załamaniu skóry lub pod linią rzęs. Dzięki temu ślady po operacji nie są widoczne przy otwartych oczach i nie mają wpływu na wygląd pacjenta. Zabieg przeprowadzany jest pod znieczuleniem i trwa od sześćdziesięciu do dziewięćdziesięciu minut.
Blefaroplastyka – metody
Blefaroplastyka wykonywana jest techniką płata skórnego, polegającą na wycięciu tylko skóry, lub techniką płata skórno-mięśniowego, stosowaną przy współwystępowaniu degeneracji włókien mięśniowych i zwiotczenia przegrody. Nacięcia mogą być wykonane skalpelem lub przy użyciu lasera bądź plazmy.
Możliwe skutki uboczne blefaroplastyki
Każdy pacjent poddający się blefaroplastyce powinien mieć świadomość ewentualnych skutków ubocznych zabiegu. Po usunięciu nadmiaru skóry powieki górnej mogą wystąpić:
- obrzęki i siniaki,
- niewielkie zaburzenia widzenia,
- asymetryczność powiek,
- różnorodne powikłania w obrębie rany, takie jak bliznowacenie, rozejście się szwów oraz niedomykalność szpary ocznej wraz z towarzyszącą jej suchością oka.
Powstałe po zabiegu obrzęki i siniaki można łagodzić okładami z lodu.
Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do wykonania zabiegu blefaroplastyki?
Podobnie do wielu innych interwencji chirurgicznych, tak i w wypadku blefaroplastyki występują przeciwwskazania do wykonania zabiegu. Należą do nich:
- nadczynność tarczycy,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby serca,
- cukrzyca,
- choroba Gravesa-Bassedova,
- choroby oczu, takie jak zespół suchego oka, jaskra oraz odwarstwienie siatkówki.
Blefaroplastyki nie należy również wykonywać w czasie miesiączki oraz w trakcie kuracji antybiotykowej. Dla bezpieczeństwa przed poddaniem się zabiegowi każdy pacjent musi wykonać takie badania, jak morfologia, czas krzepnięcia i oznaczenie grupy krwi, a także badanie poziomu glukozy i elektrolitów.
Czy efekt blefaroplastyki jest trwały?
Właściwie przeprowadzony zabieg blefaroplastyki daje trwałe efekty, które utrzymują się przez długi czas. W wypadku niektórych pacjentów może jednak zaistnieć konieczność powtórzenia operacji po upływie od kilku do kilkunastu lat. By efekty blefaroplastyki były jak najtrwalsze, należy bezwzględnie stosować się do zaleceń lekarza zarówno przed, jak i po zabiegu. Na dziesięć dni przed operacją pacjent jest zobowiązany do powstrzymania się przed spożywaniem wyrobów tytoniowych, alkoholu, a także aspiryny i witaminy E. Po usunięciu nadmiaru skóry z powieki górnej musi on z kolei:
- unikać spania na wznak przez pierwszych siedem dni po operacji,
- unikać nadwyrężania wzroku przez pierwszy tydzień po operacji,
- zaniechać nakładania makijażu aż do upływu dziesięciu dni od zdjęcia szwów,
- unikać nadmiernego wysiłku fizycznego przez pierwszy miesiąc po operacji,
- ograniczyć ekspozycję twarzy na słońce przez pierwszy rok po operacji.
Po zdjęciu szwów zalecane jest ponadto regularne przemywanie oczu i stosowanie przepisanych przez lekarza okulistę kropli.