Krople do oczu to preparaty stosowane profilaktycznie i leczniczo przy różnorodnych podrażnieniach, stanach zapalnych i chorobach oczu. Aplikuje się je bezpośrednio do worka spojówkowego, używając w tym celu stosownego zakraplacza. Istnieje wiele rodzajów kropli do oczu, różniących się pod względem składu i przeznaczenia. Kiedy wykorzystuje się preparaty tego typu?
Rodzaje kropli do oczu
Współcześnie na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele rodzajów kropli do oczu. Można je podzielić na dwie podstawowe grupy – krople nawilżające oraz krople o działaniu leczniczym.
Krople nawilżające
Krople nawilżające używane są w celu nawilżenia zmęczonego, przesuszonego oka i łagodzenia podrażnień. W tej grupie można wyróżnić preparaty zawierające takie składniki, jak świetlik, nagietek lekarski czy też wyciąg z borówki, a także tak zwane sztuczne łzy, czyli krople powstałe na bazie soli fizjologicznych, kwasu hialuronowego, wody i substancji zwiększających lepkość cieczy, które składem przypominają naturalny film łzowy.
Krople o działaniu leczniczym
Krople o działaniu leczniczym przepisywane są przez lekarza i dostępne są wyłącznie na receptę. Mogą zawierać antybiotyki, steroidy, leki przeciwzapalne, przeciwhistaminowe, sympatykomimetyczne, prostaglandyny i inne substancje aktywne, w tym chlorowodorek tetryzoliny, posiadający działanie obkurczające naczynia krwionośne.
Warto również wyróżnić krople do oczu z atropiną, które rozszerzają źrenicę oka.
Kiedy wykorzystuje się krople do oczu?
W zależności od rodzaju, krople do oczu mogą mieć różne zastosowania. Krople o działaniu leczniczym wykorzystuje się w leczeniu różnorodnych chorób i schorzeń okulistycznych. Preparaty z atropiną znajdują zastosowanie przy niektórych badaniach i zabiegach okulistycznych, między innymi w badaniu dna oka. Najczęściej wykorzystywane są bez wątpienia krople nawilżające, które stosuje się przy przesuszeniu, pieczeniu i zaczerwienieniu oczu, spowodowanymi zaburzeniami w obrębie warstwy wodnej filmu łzowego, a także reakcjami alergicznymi. Krople do oczu zwane sztucznymi łzami znajdują ponadto zastosowanie przy usuwaniu ciała obcego, które dostało się do oka w następstwie urazu, wypadku, nieostrożności lub różnorodnych zdarzeń losowych. Aplikowane są one bezpośrednio do podrażnionego oka, a następnie wysączają się, usuwając powodujący dyskomfort obiekt. Ciałem obcym w oku są najczęściej rzęsy, pyłki, ziarna piasku i niewielkie owady, zdarza się jednak, że pod powieki przedostają się również różnorodne opiłki i wióry.
Na jakie dolegliwości pomagają krople do oczu?
Krople do oczu pomagają przy takich dolegliwościach, jak zespół suchego oka, zapalenie spojówek i zapalenie brzegów powiek. Stosuje się je ponadto w farmakologicznym leczeniu jaskry.
Zespół suchego oka
Zespół suchego oka to schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do nieprawidłowego nawilżenia powierzchni gałki ocznej przez film łzowy. Powoduje wysychanie rogówki oraz spojówki oka. Zespół suchego oka może być wywołany nieprawidłowym składem lub nadmiernym parowaniem filmu łzowego, do których dochodzi na skutek palenia tytoniu, zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety w wyniku menopauzy, różnorodnych chorób autoimmunologicznych, dermatologicznych i neurologicznych, a także w następstwie laserowej korekcji wad wzroku oraz stosowania określonych leków. Osoby dotknięte problemem suchych oczu najczęściej sięgają po krople nawilżające, które przynoszą natychmiastową ulgę. Preparaty tego typu posiadają w swoim składzie między innymi kwas hialuronowy, który wiąże szczątkowy film łzowy i zapewnia gałkom ocznym długotrwałe nawilżenie.
Zapalenie spojówek
Zapalenie spojówek jest powszechnie występującą chorobą okulistyczna, która dotyka zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe. W jej przebiegu dochodzi do rozwoju stanu zapalnego w obrębie spojówki i w efekcie poszerzenia i wypełnienia się krwią znajdujących się w niej naczyń krwionośnych, co skutkuje charakterystycznym dla tego schorzenia zaczerwienieniem i przekrwieniem oczu. Zapalenie spojówek może mieć podłoże alergiczne, bakteryjne, grzybicze lub wirusowe i przybierać postać infekcyjną bądź nieinfekcyjną. Zwykle rozwija się w obojgu oczach, zdarza się jednak, że zmiany chorobowe dotyczą tylko jednej gałki ocznej. Choroba jest z reguły całkowicie niegroźna, w niektórych wypadkach może jednak nieść ze sobą ryzyko poważnych powikłań, takich jak pojawienie się nacieków na rogówce, które prowadzą do pogorszenia jakości widzenia i wystąpienia światłowstrętu. W leczeniu zapalenia spojówek o podłożu bakteryjnym stosuje się krople z antybiotykiem o szerokim spektrum działania. W wypadku infekcji wirusowej aplikowane są krople o działaniu przeciwwirusowym, przy zakażeniu grzybiczym zastosowanie znajdują krople z lekami przeciwgrzybowymi, z kolei przy zapaleniu spojówek o podłożu alergicznym przepisywane są krople o działaniu przeciwhistaminowym.
Zapalenie brzegów powiek
Zapalenie brzegów powiek to uciążliwe schorzenie, które rozwija się powoli. Dotyka zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci, bez względu na płeć. Powoduje dyskomfort i podrażnienie oczu, a także ich obrzęk oraz zaczerwienienie. Zapalenie brzegów powiek z reguły nie powoduje poważnego obciążenia zdrowotnego, jest jednak trudne do wyleczenia. Wywołane nim zmiany chorobowe zazwyczaj występują obustronnie i symetrycznie. Wyróżnia się przednie zapalenie brzegów powiek, w przebiegu którego zmiany chorobowe pojawiają się na brzegu powieki w okolicy rzęs, oraz tylne zapalenie brzegów powiek, które dotyczy wewnętrznej powierzchni brzegu powieki i wiąże się z nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołów łojowych Meiboma, wydzielających lipidy zapobiegające parowaniu łez i natłuszczające powieki oraz powierzchnię oka. W leczeniu tego schorzenia okulistycznego wykorzystuje się krople z lekami przeciwzapalnymi oraz krople z antybiotykiem.
Jaskra
Jaskra to choroba nerwu wzrokowego, której towarzyszą takie objawy, jak widzenie tęczowych obręczy wokół punktów świetlnych, bóle oka, pogorszenie ostrości i zmniejszenie pola widzenia. Zmiany nią wywołane są nieodwracalne i mogą doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Choroba ta związana jest zazwyczaj z występowaniem podwyższonego ciśnienia w gałce ocznej, może mieć jednak również inną genezę. W leczeniu jaskry wykorzystuje się hipotensyjne krople do oczu, zawierające takie substancje czynne, jak beta-blokery, inhibitory anhydrazy węglanowej, prostaglandyny, sympatykomimetyki oraz pilokarpina.
Kto powinien regularnie używać kropli do oczu?
Regularne używanie kropli do oczu o działaniu nawilżającym polecane jest przede wszystkim osobom spędzającym wiele godzin przed monitorami urządzeń elektronicznych – komputerów, tabletów, smartfonów i telewizorów. Konieczność długotrwałego wpatrywania się w ekran prowadzi do zmniejszenia częstotliwości mrugania i sprzyja przesuszaniu się oczu, prowadząc do ich zmęczenia. Profilaktyczne stosowanie nawilżających kropli do oczu zalecane jest również osobom na co dzień przebywającym w klimatyzowanych pomieszczeniach, pracujących w zapylonym otoczeniu, a także często prowadzących pojazdy mechaniczne, szczególnie po zmroku. Preparaty tego typu pozwalają skutecznie wyeliminować dolegliwości takie jak pieczenie, swędzenie oraz zaczerwienienie oczu i przywrócić komfort widzenia. Krople do oczu powinny być stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem. Niektóre z nich można uzyskać tylko po wcześniejszej konsultacji z okulistą np. we Wrocławiu. Muszą być one używane zgodnie z zaleceniami lekarza. Z kolei w wypadku kropli dostępnych bez recepty należy stosować się do zaleceń zawartych w ulotce dołączonej do opakowania. Zawiera ona wskazania i przeciwwskazania do stosowania kropli, a także dane dotyczące dawkowania oraz działań niepożądanych.
