Zaćma to z definicji Światowej Organizacji Zdrowia „zamglenie soczewki oka uniemożliwiające wyraźne widzenie, powiązane w większości przypadków z naturalnymi procesami starzenia się organizmu.”[1] Choć choroba ta występuje naprawdę często, bo szacunkowo ponad 40% populacji po 60 roku życia i została zbadana już przez specjalistów pod naprawdę wieloma kątami, leczenie zaćmy możliwe jest dziś wyłącznie za pomocą zabiegu usuwającego zmętniałą soczewkę oka. Dotychczas zabieg wykonywano metodą fakoemulsyfikacji, która uważana jest obecnie za złoty standard chirurgii okulistycznej[2]. Obecnie jednak coraz większe zainteresowanie zdobywa w leczeniu zaćmy laser femtosekundowy. Jak działa i w jaki sposób wspomaga operowanie zaćmy?
Laserowe usuwanie zaćmy
Katarakta to choroba oczu, której nie można leczyć farmakologicznie, nie ma także żadnych skutecznych metod zapobiegających jej powstaniu. Zaćma i związane z niż zmętnienie soczewki może prowadzić do ślepoty. Stąd tak ważne są regularne kontrole okulistyczne oraz podejmowanie leczenia, gdy to konieczne. Tradycyjne metody chirurgiczne zastąpiło usuwanie zaćmy laserem. Pierwsze tego typu zabiegi były wykonywane już w latach 70. XX wieku. Obecnie to najpopularniejsza metoda leczenia katarakty, a wciąż udoskonalane lasery najnowszej generacji sprawiają, że sam zabieg staje się coraz szybszy i precyzyjniejszy. Zastosowanie laserów w leczeniu wzroku to nie tylko usuwanie zaćmy. Różne modele laserów pozwalają dobrać sprzęt i jego parametry do danego schorzenia wzroku. Z pomocą tego typu urządzeń przeprowadzane są zabiegi korekty wzroku czy przeszczepy rogówki. Laser femtosekundowy początkowo był wykorzystywany do tworzenia płatka przy zabiegu LASIK, obecnie jego zastosowanie jest znacznie szersze. Femtofakoemulsyfikacja, czyli zabieg fakoemulsyfikacji z użyciem lasera femtosekundowego, to nadzieja dla milionów osób borykających się z zaćmą. Bezbolesna operacja usunięcia katarakty, bez uszkodzenia tkanek otaczających obszar zabiegowy, może być przeprowadzona u większości osób z w pełni rozwiniętą gałką oczną.
Operacja zaćmy laserem to znacznie bezpieczniejsza metoda leczenia dla pacjenta, zastąpienie skalpela wiązką światła pozwala przeprowadzić zabieg w znieczuleniu miejscowym, z krótszym czasem rekonwalescencji pacjenta. Mniejsze jest także ryzyko ewentualnych powikłań, skrócony został również czas samego zabiegu. Pacjent tego samego dnia wraca domu, po czym stawia się na kontrole do specjalisty w umówionych terminach. Leczenie zaćmy laserem obejmuje także zaćmę wtórną. Wiązka lasera przecina torebkę soczewki, która jest w sposób naturalny wchłaniana przez organizm. Nie ma konieczności usuwania jej lub soczewki.
Czym właściwie jest laser femtosekundowy?
Laser femtosekundowy został wprowadzony do klinicznych operacji okulistycznych w 2001 roku i od tamtego czasu jest skutecznie wykorzystywany w różnego rodzaju zabiegach i operacjach korygujących wady wzroku. Od niedawna stosuje się go jednak także w bardziej wymagających procedurach, wśród których znalazła się także operacja usunięcia zaćmy. Laser femtosekundowy operuje obecnie na tzw. bliskiej podczerwieni, pozwalając na to, by światło lasera skupione zostało w punkcie wielkości 3 μm. Co więcej, prędkość z jaką wypuszczane jest tu światło lasera (10-15 sekundy, a więc około 250-800 femtosekund, skąd nazwa technologii) eliminuje ryzyko uszkodzenia okolic nacięcia[3], co oczywiście w kontekście gojenia się oka po operacji zaćmy jest naprawdę korzystną zaletą. Szybkie i krótkie impulsy oraz precyzja cięcia gwarantują bezpieczne i skuteczne laserowe usuwanie zaćmy w trybie ambulatoryjnym.
W One Day Clinic leczymy zaćmę najnowocześniejszymi metodami. Sprawdź!
Laser femtosekundowy w leczeniu zaćmy
Wykorzystanie lasera femtosekundowego w leczeniu zaćmy może okazać się przełomem, dzięki któremu zabiegi staną się bezpieczniejsze i dokładniejsze niż dotychczas. Profesor Jerzy Szaflik był pierwszym, któremu udało się przeprowadzić w Polsce zabieg usunięcia zaćmy przy pomocy lasera femtosekundowego w 2012 roku. Operacja fakoemulsyfikacji, uznana za złoty standard leczenia katarakty przeprowadzona z użyciem lasera femtosekundowego różni się od jej klasycznej wersji tym, że zamiast manualnych narzędzi chirurgicznych pozwalających na dostanie się do soczewki oka i bezpieczne jej usunięcie, chirurg stosuje precyzyjny laser wykonujący niezbędne otwory. To właśnie laser wykonuje pierwsze etapy fragmentacji jądra zmętniałej soczewki, co pozwala na znacznie precyzyjniejszy etap kapsuloreksji, czyli otwarcia soczewki. Im dokładniejsza kapsuloreksja, tym łatwiejszy staje się proces ułożenia wewnątrz oka nowej soczewki wewnątrzgałkowej, będący przecież jednym z najważniejszych etapów poprawy wzroku pacjenta po usunięciu soczewki naturalnej.
Zwolennicy wykorzystywania lasera femtosekundowego jako wsparcia dla operacji zaćmy (nazywanej obecnie FLACS - Femtosecond Laser Assisted Cataract Surgery) twierdzą, że wśród najważniejszych zalet wykorzystania nowej technologii zamiast technik manualnych może nie tylko poprawić strukturę nacięcia powodując jego szybsze gojenie się po zabiegu, ale też zmniejszyć ryzyko astygmatyzmu pooperacyjnego a także poprawić jakość kapsuloreksji, a więc kluczowego etapu zabiegu usunięcia katarakty[4]. Zgodnie z tymi założeniami operacje zaćmy miałyby kończyć się lepszymi rezultatami refrakcyjnymi, krótszym czasem wykorzystania fakoemulsyfikacji (czyli działania na oko ultradźwiękami), a także mniejszymi uszkodzeniami rogówki.
Jednym z najciekawszych, a jednocześnie najlepiej oddających korzyść wykorzystania lasera femtosekundowego w operacjach zaćmy przedstawił Dr. Culberston, profesor okulistyki na uniwersytecie Miami. Całe piękno lasera femtosekundowego polega według niego na tym, że kapsuloreksja może być tu wykonana dokładnie tam, gdzie chce tego chirurg, z nieznaną dotąd w okulistyce precyzją, pozwalając na jeszcze bardziej powtarzalne rezultaty operacji i poprawiając ogólny komfort pracy wszystkim okulistom wykonującym tego typu zabiegi[5].
Laser femtosekundowy – nowe światło dla chorych na zaćmę
Operacja usunięcia zaćmy jest obecnie najczęściej przeprowadzaną procedurą chirurgiczną na świecie, szacowaną na około 19 milionów zabiegów rocznie. Szacunki WHO przewidują wzrost tej liczby do nawet 32 milionów do roku 2020, co wynika bezpośrednio z rosnącego grona osób po 65 roku życia będących największą grupą pacjentów do operacji usunięcia zaćmy[6]. W Polsce wykonuje się rocznie kilkadziesiąt tysięcy tego typu zabiegów, co w dalszym ciągu jest liczbą znacznie niższą niż liczba pacjentów oczekujących na zabieg. Nic więc dziwnego, że potrzeba wprowadzenia nowych technologii usprawniających zabieg i przynoszących jeszcze lepsze rezultaty wyrażana jest przez specjalistów coraz głośniej. Laser femtosekundowy może być odpowiedzią, której poszukują, dając potencjalną szansę na bezpieczniejsze i dokładniejsze zabiegi, których rezultaty cieszą zarówno pacjentów, jak i okulistów.
Obecnie laser femtosekundowy jest w zakresie leczenia zaćmy technologią młodą, którą w dalszym ciągu stosuje się z pewną dozą rezerwy. Trudno jednak zaprzeczać statystykom i relacjom samych pacjentów, którzy są coraz bardziej zadowoleni z operacji, coraz częściej decydują się na nią odpowiednio wcześnie i coraz dłużej mogą cieszyć się pełną sprawnością wzrokową. Laser femtosekundowy odegrał tu ogromną rolę, sprawiając że dobre rezultaty zabiegów są powtarzalne bez względu na to w jak zaawansowanym stadium zaćmy znajduje się pacjent. To z kolei daje nadzieję na rozwój technologii femtosekundowej w przyszłości i szansę na to, że pomimo rosnącej grupy osób zagrożonych zachorowaniem na zaćmę, liczba zabiegów przeprowadzanych każdego roku będzie stale wzrastała.
Chcesz zlikwidować zaćmę już nawet w 30 dni? Zapoznaj się z ofertą OneDayClinic!
Zaćma: leczenie laserem – kiedy jest niemożliwe?
Usuwanie zaćmy laserem to jedyny sposób na to, aby móc ponownie cieszyć się lepszą jakością widzenia. W OneDayClinic przeprowadzane są konsultacje chorych na kataraktę, którzy zdecydowali się na laserowe leczenie zaćmy w specjalistycznej klinice okulistycznej w czeskiej Ostrawie lub w jednej z naszych klinik w Polsce. Zapewniamy fachową opiekę przez cały proces leczenia oraz pomoc w uzyskaniu zwrotów kosztów operacji zaćmy od NFZ.
Każdy pacjent jest konsultowany u specjalisty, w celu zapoznania się z postępem choroby, jak i wykluczenia ewentualnych przeciwwskazań do przeprowadzenia zabiegu. Mowa tutaj o wszelkich stanach zapalnych oczu czy innych schorzeniach wzroku, jak jaskra, zaawansowane zwyrodnienie plamki żółtej czy odwarstwienie rogówki.
Laserowe leczenie zaćmy to jedyne rozwiązanie dla wielu pacjentów, którzy walczą o swój wzrok. Warto jednak pamiętać, że zaćma laserowo usunięta może powrócić, stąd pacjent nie może zapominać o regularnych kontrolach oraz ochronie oczu.
[1] http://www.who.int/blindness/causes/priority/en/index1.html
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4398800/
[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4398800/
[5] https://www.eyeworld.org/article-femto-lasers-in-cataract-surgery
