Powieki zbudowane są z naskórka wielowarstwowego płaskiego rogowaciejącego oraz skóry właściwej. Poniżej warstwy skórnej usytuowana jest warstwa luźnej tkanki łącznej, pozbawiona tkanki tłuszczowej, która luźno łączy się z mięśniem okrężnym oka. W prawidłowych warunkach brzeg górnej powieki zakrywa około 1–2 milimetrów górnego brzegu tęczówki, a jej dolny brzeg jest tylko nieznacznie przykryty przez brzeg powieki dolnej. Unoszenie powieki górnej umożliwiają zarówno jej własne mięśnie, jak i mięśnie twarzy. Podczas mrugania na moment się rozluźniają, co pozwala na chwilowe zamknięcie oka. Do problemów, jakie mogą dotyczyć tej części ciała, zaliczają się choroby powiek, zmiany skórne oraz rany na powiekach. Powszechną przypadłością jest również nadmiar skóry. Jak sobie z nim poradzić?
Jaką funkcję pełnią powieki?
Główną funkcją powiek jest ochrona oczu przed zanieczyszczeniami i nadmiernym wysuszeniem. Przy każdym mrugnięciu rozprowadzają po powierzchni gałki ocznej cienką warstwę łez, które nawilżają i dostarczają tlen do nabłonka rogówki, dezynfekują i usuwają zabrudzenia, a także eliminują drobne nieregularności w obrębie przedniej powierzchni rogówki, co pozwala utrzymać gładką powierzchnię optyczną oka. Powieki są ponadto wyposażone w rzęsy, które tworzą naturalną barierę chroniącą aparat wzroku przed kurzem, pyłem oraz potem, tym samym zapobiegając podrażnieniom i uszkodzeniom gałki ocznej.
Przyczyny nadmiaru skóry na powiekach
Nadmiar skóry na powiekach spowodowany jest zazwyczaj procesami starzenia się skóry. Z wiekiem w skórze obniża się zawartość kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego, przez co traci ona jędrność i staje się wiotka. Osłabieniu ulegają również mięśnie odpowiedzialne za unoszenie brwi. Starzenie powiek związane jest z wieloma złożonymi procesami. Mogą one mieć charakter czynnościowy lub patologiczny. Nadmiar skóry na powiekach stanowi najczęstszą przyczynę ich opadania, czyli ptozy, zwanej także blefaroptozą. Luźna skóra może przysłaniać źrenicę i stanowić problem zarówno natury estetycznej, jak i czynnościowej, gdyż powoduje ograniczenie pola widzenia.
Przeczytaj także: Zespół suchego oka (ZSO) – uczucie piasku pod powiekami
Jak pozbyć się nadmiaru skóry z powiek?
Nadmiaru skóry na powiekach można się pozbyć przy pomocy zabiegu blefaroplastyki, który wykonywany jest zarówno na powiekach górnych, jak i dolnych.
Blefaroplastyka powieki górnej
Blefaroplastyka powieki górnej poza usunięciem nadmiaru skóry może obejmować także częściowe usunięcie mięśni i przepuklin tłuszczowych oraz umieszczenie we właściwym położeniu wypadającego gruczołu łzowego. Zabieg wykonywany jest jedną z dwóch technik:
- techniką płata skórnego, polegającą na wycięciu tylko skóry lub
- techniką płata skórno-mięśniowego, stosowaną przy współwystępowaniu degeneracji włókien mięśniowych i zwiotczenia przegrody.
Przed zabiegiem lekarz specjalista oznacza linie cięcia w fałdzie powiekowej. Nadmiar skóry do usunięcia szacowany jest tak, by po zabiegu pacjent nie miał problemów z zamknięciem oczu i nie doświadczał ich suchości. Po zakończeniu planowanych procedur chirurgicznych i zatamowaniu krwawienia chirurg zamyka ranę i zakłada szwy. Blizna po zabiegu nie jest widoczna przy otwartych oczach.
Blefarolastyka powieki dolnej
Blefaroplastyka powieki dolnej polega na wycięciu nadmiaru skóry, a w razie konieczności także mięśni i tkanki tłuszczowej, w zakresie, który nie stwarza ryzyka odwinięcia brzegu powieki od gałki ocznej. Zabieg można wykonać z dostępu przezskórnego lub przezspojówkowego. W blefaroplastyce powieki dolnej wykorzystywane są takie techniki jak:
- technika szczypania, czyli skin pinch, polegająca na chwyceniu nadmiaru skóry na powiece szczypcami, a następnie wycięciu go przy pomocy prostych nożyczek i zaszyciu brzegów rany szwem ciągłym,
- technika z płatem skórnym, polegającą na wykonaniu cięcia skórnego bocznie, od zewnętrznego kąta oka, na długość około 10-15 milimetrów, a następnie zmobilizowaniu przedtraczkowej skóry nożyczkami i kontynuowaniu cięcia 2 milimetry poniżej rzęs.
Blefaroplastyka powiek może być wykonana także bez użycia skalpela, przy pomocy lasera lub plazmy. Zabiegi tego typu cechują się większą precyzją, powodują mniejsze krwawienie i skracają czas rekonwalescencji, ograniczając występowanie siniaków oraz opuchlizny.
Ile razy w życiu można wyciąć powieki?
To, ile razy w życiu można poddać się wycięciu nadmiaru skóry z powiek, zależy od indywidualnych uwarunkowań pacjenta. Należy jednak pamiętać, że każdy zabieg wiąże się ze zmniejszeniem ilości skóry i obniżeniem elastyczności powiek, nadmierna ilość ingerencji nie jest więc wskazana.
Ujędrnianie skóry powiek domowymi sposobami
Skórę powiek można ujędrniać domowymi sposobami, stosując metody pozwalające na zwiększenie jej nawilżenia i spowalniające procesy starzenia.
Kosmetyki nawilżające i ujędrniające
W celu nawilżenia skóry i jej ujędrnienia zalecane jest stosowanie specjalnych kremów i żelów, przeznaczonych do pielęgnacji tej okolicy twarzy. Kosmetyki pod oczy i na powieki posiadają w swoim składzie między innymi olej arganowy, kwas hialuronowy, a także wyciągi z ziół takich, jak świetlik, chaber bławatek i nagietek.
Masaż twarzy i okolicy oczu
Regularne masaże twarzy przyczyniają się do ujędrnienia skóry. Delikatne masowanie okolicy oczu podczas codziennego nakładania kremu lub żelu na powieki pozwala uniknąć posiadania pomarszczonych powiek.
Okłady i maseczki
Utracie jędrności skóry powiek można zapobiegać, stosując okłady i maseczki z rumianku, ogórka, płatków owsianych czy też aloesu.
Dbając o skórę na powiekach, warto również:
- unikać naciągania skóry przy przecieraniu oczu lub aplikacji kremu,
- w słoneczne dni nosić okulary z filtrem UV,
- wysypiać się,
- dbać o właściwe nawodnienie organizmu, pijąc około dwa litry wody dziennie,
- unikać palenia papierosów i przebywania w zadymionych pomieszczeniach,
- dbać o odpowiedni demakijaż.
Przeczytaj także: Zapalenie rogówki – co zrobić, aby uratować wzrok?
Zalecane jest również odbywanie regularnych wizyt u okulisty i korzystanie z odpowiednio dobranej korekcji wad wzroku.
