Dotykający nawet 50% populacji osób po 60 roku życia problem zaćmy jest dziś jedną z najczęstszych przyczyn operacji wzroku na świecie. Fakoemulsyfikacja to obecnie jedyny sposób pozbycia się zmętniałej soczewki oka, gwarantujący jednocześnie możliwość wszczepienia soczewki wewnątrzgałkowej i przywrócenia choremu dobrej ostrości wzroku. Zabieg ten jest przy tym naprawdę bezpieczny i obarczony niewielkim ryzykiem powikłań, co znacząco wpływa na rosnące zainteresowanie pacjentów leczeniem. Niestety, nawet w przypadku mało inwazyjnego zabiegu ambulatoryjnego istnieją pewne ograniczenia i przeciwwskazania, które wykluczają możliwość jego przeprowadzenia. Kiedy operacja zaćmy może zostać wstrzymana i z jakich powodów powinno się jej wykonywać?
Niebezpieczeństwa związane z operacją zaćmy
Zabieg usunięcia zaćmy jest procedurą niskiego ryzyka, co w praktyce oznacza naprawdę niewielkie ryzyko powikłań w trakcie i po operacji. Przypadków, w których operacja usunięcia zaćmy nie powinna być w ogóle wykonana lub należy przesunąć ją w czasie jest też z tego powodu stosunkowo niewiele.
Nie przeszkadzają tu zwykle choroby takie jak cukrzyca czy astma - główną przeszkodą będą sytuacje, w których zabieg usunięcia zaćmy nie może zostać przeprowadzony bezpiecznie ze względów zdrowotnych oraz przypadki, gdzie obok zaćmy występują inne choroby oczu uniemożliwiające osiągnięcie satysfakcjonujących rezultatów operacji [1].
Dowiedz się więcej na temat OneDayClinic!
Za przykład można wziąć w tym wypadku zaawansowane zwyrodnienie plamki żółtej, odwarstwienie siatkówki czy jaskrę, z powodu których nawet odpowiednio dobrana soczewka wewnątrzgałkowa nie zagwarantuje powrotu ostrego widzenia u pacjenta, a sama operacja może okazać się zabiegiem podwyższonego ryzyka.
W kontekście ogólnego stanu zdrowia pacjenta, głównym przeciwwskazaniem do operacji zaćmy wydają się być poważne, przewlekłe choroby wykluczające możliwość podania pacjentowi znieczulenia miejscowego czy też utrzymania go w nieruchomej pozycji podczas zabiegu.
Pacjenci, którzy cierpią na ciężką niewydolność krążeniowo-oddechową lub też przeszli w ostatnich miesiącach zawał serca mogą zostać odesłani do właściwego lekarza w celu uregulowania ich stanu zdrowia przed poddaniem ich oczu operacji. Organizm powinien powrócić tu po prostu do zdrowia we własnym tempie zanim zostanie poddany kolejnemu zabiegowi.
Przeciwwskazania do operacji zaćmy występujące w obrębie oka
Bardziej rozbudowaną listą przeciwwskazań przed wykonaniem zabiegu zaćmy stanowią problemy występujące w obrębie operowanego oka, uniemożliwiające bezpieczne przeprowadzenie operacji bez ryzyka wystąpienia powikłań.
Jednym z pierwszych problematycznych przypadków będą oczywiście wszelkie infekcje oka lub jego okolic, które mogą prowadzić do groźnego zapalenia wnętrza gałki ocznej. Infekcje powinny zostać bezwzględnie zaleczone przed podejściem do operacji, a samo oko po zabiegu powinno być kontrolowane pod kątem możliwości wystąpienia infekcji pooperacyjnej – przepisane przez okulistę krople i maści z antybiotykiem powinny być tu stosowane z jeszcze większą uwagą. Równie kłopotliwe będzie w tym wypadku zapalenie spojówek, nad którym należy zapanować przed przystąpieniem do operacji.
Problemem może okazać się też zatkany lub zainfekowany kanalik łzowy, który przed operacją powinien zostać dokładnie sprawdzony i w razie konieczności oczyszczony za pomocą kropli z antybiotykiem lub w bardzo poważnych przypadkach poprzez odpowiedni zabieg udrażniający.
Kolejnym przypadkiem wykluczającym możliwość wykonania operacji zaćmy będzie podwinięcie powieki górnej, wywinięcie powieki dolnej lub całkowita niedomykalność powiek. Przypadłości te powodują nadmierne podrażnienie rogówki prowadzące po czasie do jej uszkodzeń, a także zwiększają ryzyko infekcji, uniemożliwiają prawidłową aplikację kropli do oczu będących istotnym lekarstwem po operacji zaćmy oraz mogą przyczyniać się do owrzodzenia rogówki. [2]
Ostatnią, choć nie mniej istotną grupę przeciwwskazań dla operacji zaćmy stanowią wspomniane wcześniej jaskra oraz zwyrodnienie plamki żółtej.
W przypadku tej pierwszej, operacja zaćmy może okazać się bardzo ryzykowna, jako że jaskra jest chorobą bezpośrednio związaną ze wzrostem ciśnienia w gałce ocznej. Aby operacja mogła zostać przeprowadzona u pacjenta z jaskrą konieczne jest ustabilizowanie ciśnienia wewnętrznego oka lub operacyjne leczenie jaskry umożliwiające bezpieczne przeprowadzenie operacji zaćmy[3].
W przypadku AMD (zwyrodnienie plamki żółtej) problem z wykonaniem operacji zaćmy leży po stronie możliwości przywrócenia pacjentowi ostrości widzenia. AMD, podobnie jak zaćma powoduje znaczące osłabienie wzroku i jeśli to właśnie ono odpowiada za większą część problemu, wszczepienie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej może nie przynieść oczekiwanych po operacji rezultatów[4].
Kiedy operacja zaćmy jest wskazana?
Znajomość przeciwwskazań do wykonania operacji zaćmy jest istotne zarówno z punktu widzenia pacjenta, jak i lekarza – wyleczenie dolegliwości przed zabiegiem pozwala nie tylko upewnić się, że wynik operacji będzie satysfakcjonujący, ale też uniknąć wielu powikłań pooperacyjnych wynikających z występujących obok zaćmy chorób oczu.
W sytuacjach gdy opisane wyżej problemy nie występują, a zmętniała soczewka zaczyna znacząco pogarszać jakość widzenia i utrudniać codzienne funkcjonowanie, operacja zaćmy jest leczeniem jak najbardziej wskazanym. Ostatecznie to właśnie zabieg jest jedynym sposobem na pozbycie się problemu zmętniałej soczewki, który nieleczony może prowadzić do całkowitej utraty wzroku.
Sprawdź ofertę na operację zaćmy w OneDayClinic!
Źródła:
[1] https://www.allaboutvision.com/conditions/faq-cataract-surgery-avoided.htm
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2377383/
[3] https://www.aoa.org/documents/optometrists/CPG-8.pdf
[4] https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/macular-degeneration-cataract-surgery-are-they-com
