Wirusowe zapalenie spojówek – objawy, ile trwa i jak je leczyć?

Wirusowe zapalenie spojówek to schorzenie często występujące zarówno u dorosłych, jak i przede wszystkim u dzieci. Wywołane nim zmiany powodują dyskomfort i mogą znacząco utrudniać widzenie. Jakie są przyczyny i objawy tej choroby? Ile trwa zapalenie spojówek i jak je leczyć? 

Wirusowe zapalenie spojówek – co to?

Wirusowe zapalenie spojówek to wywołany wirusami stan zapalny błony śluzowej, która pokrywa tylną część gałki ocznej i powiek. W przebiegu tego schorzenia liczne znajdujące się w spojówce naczynia krwionośne poszerzają się i wypełniają krwią. Powoduje to charakterystyczne zaczerwienienie oraz przekrwienie oczu. Wirusowe zapalenie spojówek zwykle rozwija się w obojgu oczach, w rzadkich przypadkach zdarza się jednak, że zmiany chorobowe obejmują tylko jedną gałkę oczną.  Choć choroba ta nie stwarza z reguły poważnego zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka, w niektórych sytuacjach może dojść do potencjalnie niebezpiecznych powikłań. Do szczególnie niebezpiecznych należy wirusowe zapalenie rogówki, które prowadzi do pojawienia się w tej części gałki ocznej nacieków prowadzących do pogorszenia jakości widzenia i wystąpienia silnego światłowstrętu.  

Przeczytaj także: Czym jest film łzowy i jakie objawy wywołuje jego niedobór?

Pozostałe rodzaje zapalenia spojówek

Poza typem wirusowym występują trzy inne rodzaje zapalenia spojówki oka – bakteryjne, grzybicze i alergiczne. 

1. Bakteryjne zapalenie spojówek to stan zapalny wywołany bakteriami. Może mieć przebieg ostry lub przewlekły. Schorzenie w wariancie ostrym pojawia się gwałtownie, a zmiany chorobowe utrzymują się przez około dwa tygodnie. Bakteryjne zapalenie spojówek o charakterze przewlekłym może trwać przez nawet ponad cztery tygodnie. W jego przebiegu obserwuje się mniejszą niż w wariancie ostrym ilość wydzieliny śluzowo-ropnej. 
2. Grzybicze zapalenie spojówek – rozwija się najczęściej na skutek przeniesienia zakażenia z innych części ciała lub stanowi powikłanie długotrwałej kuracji antybiotykowej. W przebiegu schorzenia występuje swędzenie, łzawienie oraz zaczerwienienie spojówki oka. Można ponadto zaobserwować specyficzne białawe złogi usytuowane w kanalikach łzowych. Grzybicze zapalenie spojówek to najrzadziej występujący wariant tego rodzaju infekcji oka. 
3. Alergiczne zapalenie spojówek – do rozwoju alergicznego zapalenia spojówek przyczyniają się alergeny pobudzające organizm ludzki do wytwarzania histaminy – substancji, która powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych w spojówce, a w efekcie jej obrzęk, przekrwienie oraz nadmierne łzawienie oka. Wyróżnia się pięć podstawowych typów alergicznego zapalenia spojówek. Są to: 

Przyczyny wirusowego zapalania spojówek

Wirusowe zapalenie spojówki spowodowane jest najczęściej przez adenowirusy oraz wirusa opryszczki. Zdarza się, że schorzenie to wywołane jest innymi wirusami, między innymi: 

• wirusem ospy wietrznej i półpaśca, 
• wirusem brodawczaka ludzkiego, 
• wirusem wywołującym mięczaka zakaźnego, 
• pikonawirusami. 

Do zakażenia dochodzi drogą kontaktową. Transfer wirusów ze skażonych przedmiotów na powieki przebiega przy pomocy dotyku dłoni. Warto zaznaczyć, iż wirusowe zapalenie spojówki może występować zarówno samodzielnie, jak i stanowić jeden z objawów szerszej, wywołanej wirusami infekcji. Schorzenie to pojawia się w przebiegu grypy, świnki, różyczki oraz odry. Zdarza się, że wirusowe zapalenie oka towarzyszy przeziębieniom z infekcją kataralną. Jest to spowodowane połączeniem woreczka łzowego z jamą nosową, przez które infekcja może bardzo szybko przenieść się na spojówki. 

Wirusowe zapalenie spojówek – objawy

Do najczęstszych objawów występujących w przebiegu wirusowego zapalenia spojówek należą: 

• zaczerwienienie oka, 
• położone obwodowo i zanikające w kierunku rogówki przekrwienie gałki ocznej, 
• łzawienie, 
• pieczenie oraz świąd oka, 
• obrzęk powiek, 
• wydzielina ropna,
• odczyn grudkowy w spojówkach, 
• światłowstręt, 
• chorobowe błony na powierzchni powieki. 

Wirusowemu zapaleniu oczu mogą również towarzyszyć zmiany w obrębie rogówki oraz powiększenie węzłów chłonnych, najczęściej przyusznych. Naczynia krwionośne oka, które uległy poszerzeniu w przebiegu choroby, przemieszczają się razem z poruszaną spojówką i bledną pod wpływem wywieranego na nią nacisku. 

Czy wirusowym zapaleniem spojówek można się zarazić?

Z uwagi na fakt, iż, wirusowe zapalenie spojówek wywołane jest wirusami, choroba ta jest niezwykle zakaźna. Do zarażenia dochodzi metodą kontaktową, przed dotykanie rękami przedmiotów, na których znajdują się wirusy, i przenoszenie ich na powieki. Z tego powodu choroba bardzo szybko rozprzestrzenia się wśród dzieci w przedszkolach oraz szkołach. W celu zapobiegania zakażeniu należy unikać kontaktu z chorymi osobami oraz wszystkimi przedmiotami, które zostały przez nie dotknięte. Zalecana jest również izolacja chorych od otoczenia przez okres trzech tygodni. Łatwość, z jaką rozprzestrzenia się wirusowe zapalenie oka, ma związek z faktem, iż wywołujące tę chorobę adenowirusy są odporne na środki dezynfekujące i długo utrzymują się na takich powierzchniach, jak klamki, poręcze oraz włączniki światła. 

Ile trwa wirusowe zapalenie spojówek?

Wirusowe zapalenie spojówek rozpoczyna się nagle. Początkowo rozwija się w jednym oku, po około dwóch dniach zajmuje także drugą gałkę oczną. Po upływie dwóch tygodni pojawiają się nacieki na rogówce. Zmiany chorobowe wywołane wirusowym zapaleniem oczu utrzymują się zazwyczaj przez okres od dwóch do trzech tygodni, u niektórych chorych może to trwać jednak dłużej – znane są przypadki pacjentów, u których całkowite ustąpienie objawów infekcji nastąpiło po upływie pół roku. 

Jak wygląda leczenie wirusowego zapalenia spojówek?

W leczeniu wirusowego zapalenia spojówek stosowane są specjalne krople o działaniu przeciwwirusowym, zawierające gancyklowir. Jest to lek skuteczny w zwalczaniu niektórych serotypów adenowirusów. Zalecane jest również zakrapianie oczu solą fizjologiczną i tak zwanymi sztucznymi łzami, których zadaniem jest nawilżenie powierzchni gałki ocznej. W usuwaniu objawów wirusowego zapalenia oka stosowane są także środki przeciwzapalne i odkażające. Leczenie trwa około dwóch tygodni, aż do całkowitego ustąpienia objawów. Warto jednak pamiętać, iż zacieki na rogówce mogą utrzymywać się znacznie dłużej. Do ich ustąpienia powinno jednak dojść samoistnie, na kilka tygodni po zakończeniu kuracji. 

Przeczytaj także: Zez – co to jest i jak powstaje?

Wirusowe zapalenie spojówek – domowe leczenie

W łagodzeniu objawów zapalenia wirusowego oka pomocne jest stosowanie okładów z rumianku, świetlika lub słabej herbaty. Wskazane jest również zachowywanie odpowiedniej higieny i częste zmienianie ręczników oraz pościeli. Osoby chore do czasu ustąpienia objawów infekcji powinny unikać noszenia soczewek kontaktowych i nakładania makijażu. Koniecznie należy także powstrzymać się przed kąpielami w basenie, gdyż chlorowana woda może podrażnić oczy. 

W wypadku wystąpienia objawów zapalenia spojówek należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który zdiagnozuje przyczynę choroby i wdroży właściwe leczenie. Stosowanie się do zaleceń specjalisty pozwoli uniknąć ewentualnych powikłań.